ЖУСИПАЛИЕВА Светлана: қадам жасасаң, жол өз бетінше пайда болады
Тіпті мәңгілік те есеп беру кезеңдерінен тұрады дейді. Ойланатын болсақ, онда ирония да, асыра сілтеу де жоқ. «АлЭС» АҚ Бухгалтерлік есеп бөлімінің жетекші бухгалтері Жусипалиева Светлана өз кәсібінің өмірдегі ұйымдастырушы және реттеуші рөлін жақсы біледі.
– Мен «бухгалтер» мамандығы кез келген елдің халық шаруашылығында аса маңызды деп санаймын. Бухгалтерия және есеп – бұл кез келген кәсiпорынның және кез келген шаруашылық жүргiзушi субъектiнiң қаржы қызметiнiң тәртiбi. Тіпті отбасы бюджеті де тәртіп пен есептілікті талап етеді. Әйтпесе, бәрі жоспардан тыс үдерісте жүреді, бұл белгіленген міндеттерді шешуге және қойылған мақсаттарға қол жеткізуге алып келмейді, – дейді Светлана Сактапбергеновна.
Ол мамандыққа ең қысқа және қарапайым жолмен келген жоқ. Бала кезінде ол математик болуды армандады, техникалық мамандықты таңдады, инженер болып жұмыс істеді. Бірақ декреттік демалыста, бәрін өзгертіп, экономист болып оқыды. Есесіне бұл оған кейіннен есеп сандарында көрініс табатын үдерістерге түсінік берді. Бухгалтер болғысы келгені есінде жоқ, бірақ сол үшін бір минут та өкінбегендігін жеткізді.
«Мен өзімнің еңбек жолымды Өзбекстанда, 1985 жылы, Ташкент ирригация және механикаландыру институтын бітіргеннен кейін бастадым, – дейді Жусипалиева Светлана. – Бастапқыда мен су шаруашылығы саласында, құрылыс, пайдалану ұйымдарында жұмыс істедім.
Энергетикаға кездейсоқ келдім – 2006 жылы Қапшағайға көшкеннен кейін. Газет хабарландыруы бойынша Қапшағай ГЭС-ке сұхбаттасуға келіп, экономист лауазымына қабылдандым. Бір жылдан кейін бухгалтерияға ауысып кеттім, сол жерде әлі күнге дейін еңбек етеп келемін».
Станциямен тез танысуға оған техникалық қауіпсіздік жөніндегі инспекторы Фомина Татьяна Николаевна көмектесті. Светлананың Қапшағай ГЭС-індегі тәлімгермен де жолы болды: оны бұрынғы бас бухгалтер Хорошаева Галина Михайловна жұмыс бабы бойынша көптеп үйретті. Көптеген жылдар өтсе де Светлана Сактапбергеновна оларды ризашылықпен еске алады.
Осылайша бухгалтерия мен экономика оның бүкіл өмірінің ісіне айналды – бұл саладағы кәсіби өтілі – 34 жылдан астам. Техникалық білім де оған энергетикадағы үдерістерді түсінуге көмектеседі. Жұмыстың барлық жылдарында жұмысқа барғысы келмейтін бірде-бір күн болмағанын айтады. Оның жұмыс күні қатаң жоспарланған, басымдықтары дұрыс қойылған. Мұндай нақты ұйым уақытты сауатты бөлуге және жұмыс күні барлық жоспарланған істерді орындауға мүмкіндік береді.
«Менің мамандығым өзіме ұнайды. Ол менің мінезіме сәйкес келеді: бір жағынан, табандылық, зейінділік, ұқыптылық талап етеді; екінші жағынан – ол үнемі қандай да бір ребустарды лақтырып отырады, олардың шешімі миды жақсы күйде ұстауға және өзін-өзі бағалауды көтеруге мүмкіндік береді.
Менің жұмысымда ең бастысы – барлық тапсырмаларымды дұрыс орындау, есептеулер жүргізу және өз функцияларымды орындау кезінде шағымдар алмау. Жүргізілген есептеулер мен есептердің нәтижелерін автоматтандырылған бухгалтерлік бағдарлама нәтижелерінің деректерінің сәйкестігіне қателерді мұқият тексеремін. Басқа әріптестерімнің уақытын кешіктірмеу және жұмыстың жалпы жетістігін бағалау үшін мен өзімнің барлық жұмысымды уақтылы және қателіктерсіз орындауға тырысамын».
Жусипалиева Светлана әріптестеріне өте мұқият қарайды, олардың еңбегін құрметтейді, ал олар болса оған әрқашан кез келген сұрақтармен немесе мәселелермен жүгіне алатынын және қиын жағдайда оған сенетінін біледі. Көп жылдар бойы бөлімде ортақ жауапкершілікпен, міндеттермен, нәтижеге бағытталған кәсіби мамандардың жақсы ұжымы қалыптасқан.
«Маған мен жұмыс істейтін команда өте қатты ұнайды, ал әріптестерім болса мені шабыттандырып тұрады. Мен біздің қызметкерлеріміздің атқарып жатқан міндеттеріне таңданамын және оларға әрқашан көмектесуге дайынмын, – дейді ол және ең алдымен, өз жұмысының нәтижелері үшін жауапкершілік қажет екенін атап өтті. – Ұжымдағы тәртіп пен орындаушылық жұмыстың маңызды факторы болып табылады. Ал жұмыс үдерісіндегі түсіністік пен тілектестік көптеген туындайтын мәселелерді шешуге және уақыт пен ресурстың артық шығынын болдырмауға көмектеседі.
Менің ойымша, жұмыс уақытты бақылап үлгермейтіндей қызықты болуы керек. Әрине, өз жұмысың өзіңе ұнаған кезде әлдеқайда жақсы және жағымды болады. Егер сіз өз мамандығыңызбен, білімдеріңізбен және басқаларыңызбен еңбек нарығында өзіңіз қалаған сомаға сұранысқа ие болсаңыз – бұл кәсіби жетістік болып табылады. Онда сен өзіңді кәсіпқой деп санай берсең болады. Себебі нарықтың өзі сіздің біліміңіздің орнына өзіңіздің қалаған нәрсеңізді беруге дайындығы объективті критерий болып табылады. Адамның өзі жиі өзін бағала алмайды немесе шамадан тыс бағалап қояды. Жақын адамдар мен әріптестердің пікірі әрқашан объективті бола бермейді. Ал нарықтың сұранысы маманның ақы төлеу бойынша тілегін ескерсе, онда ол – табыстың ең дұрыс өлшемі болып табылады».
Осы жылдар ішінде станцияның өзі де Жусипалиева Светланаға жақын болып қалды. Ол Қапшағай ГЭС тарихын жақсы біледі, оны салған адамдардың еңбегімен және өндірістік объектінің ландшафтқа дұрыс сәйкес келетіндігімен, экологияны бұзбай энергия өндіретіндігімен мақтанады және оның осы жұмысқа «жабысып қалған» барлық әріптестері сияқты, ол оны алмастыруды елестете алмайды.
«Қапшағай ГЭС-і – Алматы облысының Іле өзеніндегі жалғыз гидростанция. Оның ерекшелігі станцияның үлкен жартастарда орналасуында және турбиналарға су тоннельдік су құбырлары арқылы берілгендігінде. Өндірісті және Алматы облысының халқын қамтамасыз ететін Іле өзенінің суы гидроэнергия көзі болып табылады.
Маған бәрінен бұрын біздің станцияның айналасындағы керемет пейзаждары, сұлулығы мен таза ауасы ұнайды. ГЭС аумағы саябақ аймағына ұқсас. Түскі үзіліс кезінде қыздармен бірге станцияны көру үшін жартастар аймағына жиі көтеріліп тұрамыз», – деп мойындайды Жусипалиева Светлана.
Үлкен еңбек өтіліне қарамастан, ол одан әрі оқуға дайын. Уақыт жаңа өлшемдерді, жаңа талаптарды қояды, оларды меңгермей маманның дамуы тоқтап қалады. Сондықтан Светлана Сактапбергеновна креативтілік дағдысын меңгергісі келетінін жеткізді.
«Егер адам стандартты емес ойлай алса және біздің құбылмалы жағдайларымызға байланысты тез бейімделсе, онда ол кез-келген күрделі мәселелерді шеше алады, тіпті үмітсіз жағдайларда да жағымды жақтарын таба алады. Жеке мен үшін әрдайым кәсіпқой адамдар бар деген көзқарас жақынырақ, сондықтан мен үшін әрдайым өсетін жерлер бар. Бұл үнемі өсуге және алға жылжуға мүмкіндік береді», – деп толықтырды ол.
Жылдар өткен сайын оның арманшылдығы мен романтизмі кетпей, жетілген көзқарасқа айналды. Оның ұраны: бір қадам жасасаңыз, жол өздігінен пайда болады. «Мен өз тағдырымның қожайынымын, өз өмірімді өзім үшін өмір сүруге үйретемін, – дейді Светлана Сактапбергеновна. – Менің өмірімде «қарапайым болу» ережесі бар – барлық жағдайларға қарапайымдылықпен қарау. Соңғы кездері мен азырақ армандай бастадым, ал барған сайын нақтырақ нәрселермен айналысамын – нақты мақсат қойып, соған ұмтылуға тырысамын. Бұл жақсы… Дегенмен армандау да керек. Басқа елдерге де саяхаттағым келеді…»
Бұл тілектің орындалуына барлық мүмкіндіктер бар: балалары болса өсіп кетті. Олардың өз жұмысы, өз өмірі бар және олар сүйетін балалар ретінде оған денсаулық және бақытты болуын тілейді.
Светлана Сактапбергеновна өз балаларына өзінің педагог ата-аналары, Базарбике әжесі берген ең басты нәрсені: «Үлкендерді сыйлауды. Сараң болмауды. Басқалардың қателіктерінен сабақ алуды» сақтап, жеткізе білді.
«Мен үшін екі ата-ана да бірдей үлгі болды. Тәрбиесіз, олардың өмірлік тәжірибесі негізінде өмірлік қағидаттарды сіңірместен, өмірдегі шынайы құндылықтарды жақсы анықтап, түсіне алмас едім, – деп Жусипалиева Светлана өзінің балалық шағы мен жастық шағын еске алады. – Менің кумирім – анам болды. Ол мейірімді, дана, көпшіл болды, одан әрқашан кеңес алуға болатын. Оның бұрынғы студенттері оның өмірде қандай тәлімгер және үлгі болғанын еске алып отырады. Өкінішке орай, 2022 жылы ол қайтыс болды, ол 85 жаста еді».
Светлана Сактапбергеновна отбасынан көп нәрсені үйренді. Оның ішінде әйелдің таза әуесі: тігу, тоқу, гүл өсіру. Отбасынан оған философиялық даналық берілді және баға жетпес жәдігері – қайын енесінің әкесінен қалған кішкентай жазу машинкасы.
«Ол жазушы, аудармашы болған. Біз онымен байланысты барлық материалдар мен фотосуреттерді сақтап отырмыз. Біз балаларымыздың атасының кім екенін біліп, есте сақтағандарын қалаймыз, – дейді Светлана Сактапбергеновна. – Ал егер менде біздің ұрпағымыздың туы болса, онда ол жерде Күн бейнеленген болар еді. Өйткені мен үшін Күн – ол жарық, өмір және жарқын болашақ…»