Іспен әрі сөзбен әрекет ету
Ой мен айтылған сөздің дәлдігі мен жылдамдығы көптеген жауапкершілігі мол, қауіп-қатерге толы мамандықтарда өте маңызды. Өйткені тез команда беретін және әрекет ететін жағдайлар көп болады. Мұнда нақты тұжырымдамаларды қолдану қажет.
Міндеттерді тұжырымдай білу, ақпаратты тез және анық жеткізу шешендік өнер бойынша арнайы тренингтерде оқытылады. Осындай «Шешендік өнер. Қалай нық әрі сенімді сөйлеуге болады» атты семинарлардың бірі жақында «АлЭС» АҚ-да өтті. 16 сағатқа созылған курсқа «Жарқын болашақ» жастар ұйымының 25 жас көшбасшысы қатысты.
Сабақтарды жаттықтырушы және көпшілік алдында сөз сөйлеу бойынша сарапшы, ТМД спикерлері қауымдастығының мүшесі, тор-фасилитатор, эмоциядан еркін болу техникасының (ЭЕТ) шебер-практигі, «Amanat» партиясының саяси көшбасшылық академиясының және ҚР Президенті жанындағы Мемлекеттік басқару академиясының штаттан тыс жаттықтырушысы Толқын Аманбек өткізді.
– Біз жалпы даму және коммуникациялық дағдыларды жетілдіру үшін шешендік өнерді үйрету оқуынан өттік, – дейді Әсет Әмірбеков, Б.Оразбаев ат. 1-ЖЭО жөндеу қызметінің бастығы. – Біз көптеген пайдалы ақпарат пен тәжірибе алдық. Оның ішінде қалай сөйлеу керек, өз ойымызды қалай дұрыс жеткізу керек. Біз екі презентация дайындадық, көп тәжірибе алдық. Жалпы, шешендік өнер біз ойлағандай үлкен аудиторияда, көпшілік алдында сөйлеу үшін ғана қажет емес. Ең алдымен, бұл сөйлеу техникасын, дикцияны жақсарту, адамдармен визуалды және эмоционалды байланыс орнату үшін қажет. Өйткені, күн сайын біз әріптестерімізбен, достарымызбен, жақын адамдарымызбен диалогқа түсеміз, ал егер біздің сөз саптауымызда сөздік қоры бай болса, «паразиттер» сөздер болмаса, біз өз ойымызды нақты жеткізе аламыз, қарым-қатынас та оңай болады, бір-бірімізді тез түсінеміз. Бұл әсіресе жұмыста маңызды. Енді тренингтің арқасында біз өзімізді қоғамда қалай дұрыс сөйлеу және таныстыру керектігін білдік. Өйткені, біздің сөйлеуіміз – визиттік карточкамыз тәрізді. Біз өзімізді қалай ұстайтынымызға, қалай сөйлейтінімізге қарап бағалайды.
Шын мәнінде, осындай тренингтер тек көпшілік алдында сөйлеу үшін ғана, бұл тек саясаткерлер, актерлер, журналистер, басшылар үшін маңызды, күнделікті және кәсіби қызмет үшін қажет емес деген қате түсінікті бұзады. Сонымен қатар, ұжымдағы қарым-қатынас үшін шешендік өнердің басқа да маңызды аспектілері маңызды: команда берудің қысқалығы, дәлдігі, сенімділігі, кәсіби терминдермен және тіпті сленгтермен жұмыс істей білу, ұжымды басқару, әртүрлі жағдайларда жедел шешімдер қабылдау. Жаттықтырушы Толқын Аманбектің қызметтік тізімінде мемлекеттік құрылымдарда, министрліктерде, Жоғарғы Сотта, Қазпошта мен Қазақ Мұнай және газ ғылыми-зерттеу және жобалау институтында, Технологиялық даму жөніндегі ұлттық агенттікте, «Мир» ТРК-де, «ҚазТрансГаз», «ҚазТрансГаз Аймақ», «Самұрық-Қазына Келісімшарт», BI Group, «АстанаЭнергоСервис», Қазақстандағы Болат өнеркәсібі компаниясы, бір министрліктердің Транзит және көлік логистикасын дамыту департаментінде сабақ өткізуі де кездейсоқ емес.
Ең танымал тренингтердің қатарында «Сөйлеу техникасы», «Команда құру», «Қиын жағдайларда персоналды ынталандыру», «Уақытты басқару», «Эмоционалды интеллект» бар. Осы саладағы 12 жыл ішінде Толқын Аманбек 18 мыңнан астам қатысушыны оқытты.
– Шешендік өнер сабақтары маған керемет тәжірибе берді, – дейді Ш.Шөкин ат. Қапшағай ГЭС технологының бас маманы Айдар Бейсенов – Бағдарлама тәжірибелі оқытушыны және оқытудың интерактивті әдістемелерін тарта отырып, жоғары деңгейде ұйымдастырылды. Алынған білім мен дағдылар мен үшін үлкен құндылық болып табылады, өйткені олар кәсіби және жеке салада тікелей қолданылады.
Жалпы, тренинг оның қатысушыларын көпшілік алдында сөйлеу техникасының негізгі параметрлерін қолдануға үйретуге бағытталған. Кез-келген тақырыпта сенімді сөйлеу, сөйлеуді біртұтас құрылымға қосу. Сабақтың мақсаты – сенімді сөйлеуді меңгеру, ұстанымды сенімді түрде дәлелдей білу және тыңдаушылардың жағымсыз дүниетанымын бейтараптандыру, күрделі сұрақтарға жауап беру сияқты дағдыларды қалыптастыру. Сабақтар сөйлеуге дайындық, сендіре сөйлеу туралы болды. Тренинг барысында уақыттың 70%-ын құрайтын практикалық сабақтарда өзіне сенімділікті арттыруға құрылды. Тыңдаушылар қорқыныштың, ішкі блоктар мен қысқыштардың себептерін талдап, толқуды азайту әдістері мен әдістерін игерді, қорықпай сөйлеу техникаларын үйренді.
– Мен шешендік өнер бойынша тренингтен өткеніме қуаныштымын. Бұл тренинг өзін бейтаныс аудитория алдында қобалжымай сөйлегісі келетіндерге, сондай-ақ кейде әңгіме барысында сөздік қоры жетпей қалатындарға арналған, – дейді А.Жақұтов ат. 2-ЖЭО өндірістік-техникалық бөлімінің инженері Канстанция Кадербаева. – Сонымен қатар, тренинг тыңдаушының көпшілік алдында сөйлеу дағдыларын жетілдіру үшін не істеу керектігін анықтайды. Курс күшті жақтарын күшейту және әлсіз жақтарымен жұмыс істеу өзіңізге сырттан қарауға жақсы мүмкіндік береді. Кейбір жаттығуларды күнделікті өмірде оларды тренингте қолдану арқылы қолдануға болады. Осы сабақ барысында алған барлық мағлұматтарды өмірдің кез-келген аспектісінде қолдануға болады. Тренер өзіңе деген сенімді арттырып, ынталандырады. «Жарқын болашақ» жастар ұйымының төрағасы Әсет Әмірбековке осындай қызықты әрі қажетті формат пен оқу тақырыбын таңдағаны үшін ерекше рахмет.
– Шешендік өнерге үйрету мен үшін сенімділік пен эмоционалдық мәнерлілік әлеміне апарған таңғажайып саяхат болды, – деп келіседі «Энергожөндеу» ӨБК Жөндеу қызметі Өндірісті басқаруды ұйымдастыру жөніндегі жетекші инженер Диас Асылбек. – Қысқа мерзімде мен неғұрлым тартымды және тартымды спикер болуға көмектесетін көптеген әдістер мен стратегияларды білдім. Бұл курс маған тек білім ғана емес, сонымен қатар күнделікті өміріме және жұмысыма оң әсер ететін сенімділік берді. Осындай керемет тәжірибе үшін рахмет!
Курстың көптеген қатысушылары алған дағдыларын, сөйлеуде сенімділікті атап өтті. Сабақтың мақсаты білім беруде, дағдыларды қалыптастыруда «балық емес, балық аулау таяқшасын беру» болды. Жаттықтырушы атап өткендей, курстың нәтижелері көпшілік алдында сөйлеу кезінде қорықпау, сенімді болу, қобалжымау, сабырлы ұстау және практикалық сөйлеу жоспарын құра білу, оны белгілі бір аудиторияның тақырыбына бейімдеу, содан кейін сөйлеуді құрылымдау және мәтінсіз сөйлеу болды. Көптеген тыңдаушылар үшін бұл жас энергетиктердің жеке және мансаптық өсуіне ықпал ететін кәсіби шыңдалу.
– Семинар өте пайдалы және қызықты болды, мен көптеген білім мен дағдыларды игердім. Біз алған барлық білімімізді бекіту үшін қосымша тәжірибе алмасатын ортақ чат құрдық. Біздің топтың қолдауымен 30 күн жаттығу жасау мақсатын қойдық, – деп қорытындылады ОҚТО Өндірістік- техникалық бөлімінің жетекші инженер-технологы Саин Санжар. – Өз ісінің кәсіби жаттықтырушысы Толқын Аманбекке ерекше алғыс айтқым келеді, ол бізге шешендік өнердің барлық әдістерін көрсетіп қана қоймай, практикалық сабақтарда да оларды шыңдадық.