Алматы 3-ЖЭО-сын жаңғырту үшін Италияның тәжірибесі қолданылуда
«АлЭС» АҚ Жабдықтар мен материалдарды жинақтау басқармасының бас менеджері Акбар Затилдаев ауқымды экологиялық жоба үшін негізгі сынақтары өткен Италиядағы жұмыс сапарының қорытындысымен бөлісті.
– Шығарындыларды азайту және «жасыл» технологияларға көшу жөніндегі стратегияны іске асыру аясында компания қызметкерлері Генуя қаласында орналасқан Ansaldo Energia зауытына барды. Сапардың мақсаты –Алматы 3-ЖЭО-сының жаңа бу-газ қондырғысының жүрегіне айналатын – WY21Z-097 генераторы статорының сынақтан өтуін бақылау. ҚР Президенті Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаевтың тапсырмасымен басталған бұл жоба станцияның зиянды қалдықтарын 30%-ға қысқартып, мегаполисті сенімді энергиямен қамтамасыз етуге бағытталған.
Статор – генератордың негізгі құрамдас бөлігі, сондықтан барлық энергия қондырғыларының тиімділігі соған байланысты. Оның итальяндық Ansaldo Energia (энергетикалық шешімдер саласындағы әлемдік көшбасшы) компаниясының зауытындағы өткен сынақтары мыналарды қамтыды:
– Экстремалды жүктемелер: 220 000 вольт кернеуде және +50°C температурада оқшаулауды тексеру;
– Жасырын ақауларды анықтауға арналған дірілді талдау;
– Жылу камералары мен мегаомметрлерді пайдалана отырып, орамалардың кедергісі мен сыйымдылығын дәл өлшеу;
– Бұл жабдықтарға арналған күйзеліс-тест сияқты, – деп түсіндірді Ақбар Затилдаев. – Біз генератордың Алматы жағдайында кез келген жүктемені көтеретіндігіне сенімді болуымыз керек. Сынақтардың сәтті өтуі дегеніміз ол – 3-ЖЭО-ның бізді қыста суықта қалдырмайтындығына және қоршаған ортаға тигізетін әсерін барынша төмендететіндігіне деген кепілдік».
«Алматы 3-ЖЭО-сын қайта жаңарту» жобасы – decarbonization ұлттық стратегиясының бір бөлігі болып табылады. Жаңа генераторды енгізу:
– Атмосфераға бөлінетін CO₂ және зиянды бөлшектердің шығарындыларын қысқартады.
– Заманауи технологиялар есебінен станцияның ПӘК-і 15%-ға артады.
– Ерте диагностика жүйесінің арқасында апаттық ажыратулар болмайды.
Үдерісті ұйымдастыру қазақстандық делегацияға ерекше әсер қалдырды. Барлық сынақтар роботтық жүйелерді қолдана отырып IEC және DIN стандарттары бойынша жүргізілді.
– Итальяндық әріптестер жылдамдық пен сапаны қалай үйлестіру керектігін көрсетті. Олардың техникалық қызмет көрсетуге деген көзқарасы – біз үшін эталон болды, – деп атап өтті Затилдаев.
Келесі жылы Ansaldo Energia мамандары қазақстандық энергетиктер үшін тренингтер өткізеді. Бұл еліміздің басқа станцияларында үздік тәжірибелерді енгізуді жеделдетеді.
Генераторды 3-ЖЭО алаңына дейін жеткізу 2025 жылдың 3 тоқсанына жоспарланған.
– Қазіргі заманауи технологиялар – бұл тиімділік қана емес, сонымен қатар болашақ алдындағы жауапкершілік, – деп қорытындылады Ақбар Затилдаев. – Мен біздің азаматтарымыздың Алматыда таза ауамен дем алып жатқанын көргенімде, бұл жобаның әрбір кезеңі оған тұрарлықтай екендігін түсінемін.